diff --git a/i18n/pl/basics/common-threats.md b/i18n/pl/basics/common-threats.md index af762f88..1df1425f 100644 --- a/i18n/pl/basics/common-threats.md +++ b/i18n/pl/basics/common-threats.md @@ -145,41 +145,41 @@ Dlatego, gdy tylko jest to możliwe, należy używać aplikacji natywnych zamias Nawet przy E2EE dostawcy usług nadal mogą profilować Cię na podstawie **metadanych**, które zwykle nie są chronione. Choć dostawca nie może odczytać treści wiadomości, może obserwować istotne informacje, takie jak z kim rozmawiasz, jak często i kiedy zazwyczaj jesteś aktywny. Ochrona metadanych jest raczej rzadkością — jeśli ma to znaczenie w twoim [modelu zagrożeń](threat-modeling.md), zwróć szczególną uwagę na dokumentację techniczną używanego oprogramowania, aby sprawdzić, czy w ogóle istnieje jakakolwiek minimalizacja lub ochrona metadanych. -## Mass Surveillance Programs +## Systemy masowej inwigilacji :material-eye-outline: Masowa inwigilacja -Mass surveillance is the intricate effort to monitor the "behavior, many activities, or information" of an entire (or substantial fraction of a) population.[^1] It often refers to government programs, such as the ones [disclosed by Edward Snowden in 2013](https://en.wikipedia.org/wiki/Global_surveillance_disclosures_(2013%E2%80%93present)). However, it can also be carried out by corporations, either on behalf of government agencies or by their own initiative. +Masowa inwigilacja to złożone działanie polegające na monitorowaniu „zachowań, wielu aktywności lub informacji” całej (lub znaczącej części) populacji[^1]. Często odnosi się do programów rządowych, takich jak te [ujawnione przez Edwarda Snowdena w 2013 roku](https://en.wikipedia.org/wiki/Global_surveillance_disclosures_(2013%E2%80%93present)). Może być jednak prowadzona także przez korporacje — zarówno na zlecenie agencji rządowych, jak i z własnej inicjatywy.

Atlas of Surveillance

-If you want to learn more about surveillance methods and how they're implemented in your city you can also take a look at the [Atlas of Surveillance](https://atlasofsurveillance.org) by the [Electronic Frontier Foundation](https://eff.org). +Jeśli mieszkasz w USA i chcesz dowiedzieć się więcej o metodach inwigilacji i o tym, jak są wdrażane w Twoim mieście, możesz też zapoznać się z [Atlas of Surveillance](https://atlasofsurveillance.org) (dosł. Atlas inwigilacji) przygotowany przez [Electronic Frontier Foundation](https://eff.org). -In France, you can take a look at the [Technopolice website](https://technopolice.fr/villes) maintained by the non-profit association La Quadrature du Net. +We Francji warto zajrzeć na stronę [Technopolice](https://technopolice.fr/villes) prowadzoną przez stowarzyszenie non-profit La Quadrature du Net.
-Governments often justify mass surveillance programs as necessary means to combat terrorism and prevent crime. However, as breaches of human rights, they're most often used to disproportionately target minority groups and political dissidents, among others. +Rządy często uzasadniają systemy masowej inwigilacji koniecznością walki z terroryzmem i zapobiegania przestępstwom. Jednak jako naruszenie praw człowieka najczęściej są wykorzystywane do niewspółmiernego celowania w m.in. mniejszości i dysydentów politycznych.

ACLU: The Privacy Lesson of 9/11: Mass Surveillance is Not the Way Forward

-In the face of Edward Snowden's disclosures of government programs such as [PRISM](https://en.wikipedia.org/wiki/PRISM) and [Upstream](https://en.wikipedia.org/wiki/Upstream_collection), intelligence officials also admitted that the NSA had for years been secretly collecting records about virtually every American’s phone calls — who’s calling whom, when those calls are made, and how long they last. This kind of information, when amassed by the NSA day after day, can reveal incredibly sensitive details about people’s lives and associations, such as whether they have called a pastor, an abortion provider, an addiction counselor, or a suicide hotline. +W świetle ujawnień Edwarda Snowdena dotyczących programów rządowych, takich jak [PRISM](https://en.wikipedia.org/wiki/PRISM) i [Upstream](https://en.wikipedia.org/wiki/Upstream_collection), przedstawiciele służb wyznali również, że NSA przez lata potajemnie gromadziła dane dotyczące praktycznie wszystkich amerykańskich połączeń telefonicznych — kto z kim dzwonił, kiedy te połączenia miały miejsce i jak długo trwały. Tego rodzaju informacje, gromadzone przez NSA dzień po dniu, mogą ujawnić niezwykle wrażliwe szczegóły dotyczące życia i powiązań między ludzi, na przykład czy dzwonili do pastora, do placówki wykonującej zabiegi aborcyjne, do terapeuty ds. uzależnień czy na telefon zaufania dla samobójców.
-Despite growing mass surveillance in the United States, the government has found that mass surveillance programs like Section 215 have had "little unique value" with respect to stopping actual crimes or terrorist plots, with efforts largely duplicating the FBI's own targeted surveillance programs.[^2] +Pomimo rosnącej skali masowej inwigilacji w Stanach Zjednoczonych, rząd stwierdził, że systemy masowej inwigilacji, takie jak Sekcja 215, miały „niewielką unikalną wartość” w kontekście powstrzymywania rzeczywistych przestępstw czy spisków terrorystycznych — ich działania w dużej mierze dublowały ukierunkowane programy inwigilacji FBI[^2]. -Online, you can be tracked via a variety of methods, including but not limited to: +W sieci możesz być śledzony za pomocą różnych metod, w tym między innymi: -- Your IP address -- Browser cookies -- The data you submit to websites -- Your browser or device fingerprint -- Payment method correlation +- Twojego adresu IP +- plików cookie przeglądarki +- danych, które przesyłasz na strony internetowe +- odcisku przeglądarki lub urządzenia +- korelacji metod płatności -If you're concerned about mass surveillance programs, you can use strategies like compartmentalizing your online identities, blending in with other users, or, whenever possible, simply avoiding giving out identifying information. +Jeśli obawiasz się systemów masowej inwigilacji, możesz zastosować następujące zalecenia: oddzielać swoje tożsamości online, wtapiać się w tłum innych użytkowników lub, gdy to możliwe, po prostu unikać podawania informacji identyfikujących. ## Surveillance as a Business Model